Relacja: „Nasza przestrzeń” – docieranie do sedna konsultacji dokumentów planistycznych

Magdalena Gromek-Kowalczyk, 18 października 2016 (13:35)

Fundacja Wspomagania Wsi rozpoczęła współpracę z 14 samorządami w ramach projektu „Nasza przestrzeń. Konsultacje społeczne planów miejscowych na wsi i w małych miastach”. Celem działania jest zaplanowanie i przeprowadzenie pogłębionych konsultacji dokumentów planistycznych w gminach do 20 tys. mieszkańców

Chcielibyśmy, aby samorządy biorące udział w projekcie spróbowały wypracować zapisy do dokumentów planistycznych z udziałem przedstawicieli społeczności lokalnych na jak najwcześniejszym etapie, czyli zanim projekt dokumentu trafi do opinii i uzgodnień – mówi Krystian Połomski z FWW.

Krystian Połomski, koordynator projektu.

Dzięki wczesnemu zaangażowaniu mieszkańców w prace nad planem miejscowym bądź studium uwarunkowań samorząd uniknie sytuacji, w której na końcowym etapie wpływa bardzo dużo uwag do dokumentu. Samorząd prowadząc poszerzoną procedurę konsultacji dokumentów planistycznych sprawi, że powstające plany lub studia będą lepiej odpowiadały potrzebom i skuteczniej zabezpieczały interesy mieszkańców  – mówi Jacek Pietrusiak z FWW.

Zadaniem projektu jest przygotowanie gminnych urzędników do prowadzenia i promocji dialogu w planowaniu przestrzennym. Konsultacje są obowiązkowym elementem procedury uchwalania planów miejscowych bądź studiów uwarunkowań. W czasie projektu zostaną zaplanowane i przeprowadzone konsultacje społeczne jednego z przygotowywanych przez samorząd planów. Urzędy gmin otrzymają granty na ich realizację oraz wsparcie techniczne i doradcze –  dodaje Krystian Połomski.

Jacek Pietrusiak, koordynator projektu.

Każda gmina otrzyma wsparcie doradcze w postaci architekta/urbanisty i eksperta od konsultacji oraz techniczne w postaci narzędzi konsultacji w tym aplikacji internetowych usprawniających pracę – doprecyzowuje Jacek Pietrusiak.

Pierwsze warsztaty

W Otrębusach k. Warszawy (10-12 października 2016 r.) odbyły się warsztaty inaugurujące prace w projekcie. W spotkaniu wzięli udział gminni urzędnicy zajmujący się planami miejscowymi, osoby odpowiedzialne za prowadzenie konsultacji oraz wójt. Na początku spotkania uczestnicy wspólne zastanawiali się co oznacza pojęcie „dobra przestrzeń”. Padały różne odpowiedzi:

·        obszar, teren, miejsce na którym się dobrze czuję;

·         przestrzeń sprzyjająca rozwojowi mieszkańców;

·         miejsce, gdzie ludzie chcą przebywać, mieszkać, pracować;

·         miejsce, które można uznać za spokojne, estetyczne i przyjazne;

·         pogodzenie wszystkich interesów wszystkich mieszkańców;

·     obszar, na którym jest dużo zieleni i terenów zabudowanych, co razem stwarza warunki do prawidłowego funkcjonowania człowieka tj. jego pracy, odpoczynku, życia.

Pierwsze warsztaty odbyły się w Otrębusach w dn. 10-12 października br. Fot.: Jacek Pietrusiak

Następnie trwały prace nad diagnozą sytuacji społecznej i planistycznej każdej z gmin. W Małkini Górnej (woj. mazowieckie) jeśli dojdzie do konsultacji planu, to mieszkańcy zostaną zaproszeni do prac nad nadaniem nowych funkcji i zagospodarowaniem ogólnodostępnego i reprezentacyjnego terenu przed urzędem gminy.

Diagnoza planistyczna i społeczna w gminie Małkinia Górna. Fot.: Krystian Połomski

W Grudusku (woj. mazowieckie) konsultacje obejmą 6 sołectw. Wyzwaniem będzie wyznaczenie miejsc pod nowe inwestycje dla rolników związanych z rozwojem gospodarstw. Konsultacje pozwolą wypracować zasady lokowania takich obiektów. W gminie Piechowice (woj. dolnośląskie, gmina posiadająca bogate zasoby dziedzictwa architektonicznego) w wyniku konsultacji powstanie m.in. wzornik architektoniczny dzięki któremu nowe budynki będą dopasowane do zabytkowej architektury miejscowości.

Planowanie z perspektywy mieszkańca (po lewej) i z perspektywy urzędnika (po prawej). Fot.: Krystian Połomski

Są też gminy, które będą aktualizowały Studia Uwarunkowań i Kierunków Zabudowy (np. gmina Bolesławiec z woj. łódzkiego, gmina Siedlce z woj. mazowieckie). W przy opracowywaniu nowych dokumentów podjęte zostaną próby m.in. scalenia działek, wyznaczania terenów pod zabudowę, inwestycje, a także nowe drogi.

Przedstawicielka gminy Gogolin z województwa opolskiego. Fot.: Jacek Pietrusiak

Prowadzące warsztaty – Dorota Bregin, Magdalena Chustecka, Monika Komorowska dużo czasu poświęciły na rozmowę na temat emocji związanych z uchwalaniem planów i pokazaniu odmiennych punktów widzenia mieszkańców i urzędników. Urzędnicy poruszają się w sferze zapisów prawa, posiadają wiedzę nt. uwarunkowań prawnych związanych z zagospodarowaniem działki. Mieszkańcy chcieliby, aby ich potrzeby były jak najszybciej zaspokojone. Pogodzenie tych dwóch perspektyw jest ważne, aby dobrze zaplanować i przeprowadzić konsultacje mówią trenerki.

Prezentacja diagnozy społecznej i planistycznej, gmina Grzegorzew (woj. łódzkie). Fot.: Krystian Połomski

Cieszy mnie to, że w projekcie pojawiły się gminy, które chcą ograniczać tereny pod zabudowę mieszkaniową. Do tej pory mieszkańcy naciskali na samorządy, aby te wyznaczały w planach lub studiach, jak najwięcej takich miejsc. Chyba wszyscy powoli już rozumieją, że takie postepowanie rodzi duże koszty dla samorządów – powiedział architekt Paweł Jaworski trener współpracujący w projekcie.

Projekt potrwa do końca 2018 roku. Są jeszcze wolne miejsca, a zgłoszenia przyjmowane są do wyczerpania listy uczestników. Zapraszamy szczególnie gminy wiejskie i miejsko-wiejskie do 20 000 mieszkańców, planujące rozpoczęcie konsultacji planu miejscowego jesienią 2016 lub na początku 2017 r.

Projekt „Nasza przestrzeń – konsultacje społeczne planów miejscowych na wsi i w małych miastach” realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 współfinasowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Autor: Krystian Połomski