Spotkanie poświęcone było tym spośród nas, którzy nie są już mali, ani jeszcze całkiem dorośli – ludziom w wieku od 12 do 18 lat. Jeszcze nie wiedzą oni, jaki kształt nadadzą swojemu życiu, kim zostaną, gdzie osiądą. Jeszcze nie wyjechali do szkół w większym mieście, choć za chwilę muszą znaleźć pomysł na własną przyszłość. Są w szczególnej sytuacji – świat zmienia się bardzo szybko. Choć nadal dzielą wartości i uczucia z pokoleniem rodziców czy dziadków, to muszą dać sobie radę w zupełnie innych warunkach ekonomicznych, zawodowych, społecznych. Muszą mieć inne, nowe umiejętności – i właśnie tym zajmowaliśmy się w Marózie. Próbowaliśmy odpowiedzieć na pytanie, jak organizacje pozarządowe i środowisko lokalne, pracując dziś z młodymi ludźmi, mogą im pomóc przygotować się do życia w szybko zmieniającym się świecie.

Szczegółowy program Spotkania znajduje się tutaj

W dniach 19-21 maja br. w Marózie koło Waplewa spotkało się ponad 500 osób z całej Polski: przedstawicieli lokalnych organizacji pozarządowych, pracowników bibliotek, świetlic, gminnych ośrodków kultury, KGW, OSP i innych organizacji wiejskich.

Maróz jest corocznym wydarzeniem, które na dobre wpisało się w kalendarz organizacji działających na obszarach wsi i małych miast. Tegoroczny zjazd, który miał miejsce w dniach 19-21 maja był wyjątkowy, bo jubileuszowy. Wyjątkowa również była tematyka spotkania obejmująca zagadnienia związane z przyszłością młodzieży wiejskiej. Dziesiąte już spotkanie odbyło się bowiem pod hasłem „Przyszłość, młodzież, wieś, wyzwania” i objęło następujące zagadnienia:

• Wizja przyszłości, przede wszystkim na obszarach wiejskich;
• Rola Internetu i nowoczesnych technologii;
• Kompetencje umysłowe i emocjonalne pożądane w przyszłości;
• Przykłady takiej pracy z młodzieżą, która wyposaży ją w te umiejętności być może skuteczniej niż system formalnej edukacji.

Pierwszego dnia zjazdu gości powitali organizatorzy spotkania: Piotr Szczepański z Fundacji Wspomagania Wsi, Radosław Jasiński z Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Krzysztof Margol z Nidzickiej Fundacji rozwoju „NIDA” oraz Maria Holzer z Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży jako partner merytoryczny spotkania.

Wykład inaugurujący na temat przyszłości świata i wsi w perspektywie 20 lat a także roli nowoczesnych technologii wygłosił Edwin Bendyk. Pierwszy prelegent przedstawił także rolę nowoczesnych technologii w rozwoju i poruszył kwestie wpływu nowych technologii na młodzież oraz konsekwencji przemian technologicznych.

Drugi prelegent – dr Jarosław Domalewski odniósł się natomiast do diagnozy młodzieży wiejskiej, jej szans na rozwój,  aspiracji, zagrożeń oraz barier, które skutecznie obniżają motywację młodego człowieka do działania:

Po dwóch pierwszych wykładach połowa uczestników udała się na warsztaty. W tym samym czasie odbywało się 10 zajęć o różnej tematyce między innymi:

Edukacja finansowa o budżecie domowym. Warsztat poprowadziła Anna Kosidło z Fundacji Wspomagania Wsi. Uczestnicy warsztatu dowiedzieli się, jakie podstawowe informacje o finansach powinien posiadać każdy młody człowiek wkraczający w dorosłość. Uczestnicy dowiedzieli się czym właściwie jest budżet, kiedy można/trzeba wziąć kredyt oraz jak oszczędzać.

Warsztat „Złoty Piasek”  poprowadził Ryszard Michalski ze Stowarzyszenia  „Tratwa” z Olsztyna. Warsztat pokazał uczestnikom model działań, które służą odbudowaniu relacji międzypokoleniowych w małych miejscowościach. Uczestnicy warsztatu dowiedzieli się jak przygotowywać młodzież do prowadzenia wywiadów ze starszymi osobami, jak dokumentować zebrane opowieści i przedstawić je w atrakcyjnej formie plastycznej oraz poznali techniki przygotowywania młodzieży do publicznych prezentacji i opracowanych opowieści.

Spotkanie w Marózie nie mogło odbyć się bez tematyki wykorzystania nowych technologii i informatyzacji w społecznościach lokalnych. Nowe technologie były przedstawiane przez wielu wykładowców jako ważny element przyszłości, do którego wykorzystania  musimy się przygotować. Piotr Henzel poprowadził warsztaty komputerowe z obsługi korzystania z portalu społecznościowego Facebook oraz narzędzia Google.

Pozostali uczestnicy wysłuchali w tym czasie trzech wykładów: Jarosław Lipszyc mówił o przyszłości Internetu, problematyce otwartych treści i anonimowości w sieci. Wojciech Pappai omówił korzyści jakie niesie wymiana młodzieży, a Jacek Bożek z Klubu Gaja przedstawił problematykę konieczności dbania o środowisko naturalne i zwierzęta.
Opisy wszystkich warsztatów, które odbyły się na spotkaniu w Marózie można znaleźć w Informatorze.

Pierwszy dzień zajęć zakończyła kolacja przy ognisku i muzyce dwóch zespołów. Jak co roku w Marózie późnym wieczorem (o 21:30) oraz rankiem (o 6:00) można było obejrzeć dwa filmy związane z tematyką młodzieży: „Rytm to jest to” oraz „Warszawa do wzięcia”.

Drugiego dnia spotkania odbyła się debata na temat przyszłości ekonomicznej terenów wiejskich. W panelu dyskusyjnym udział wzięli znani specjaliści z dziedziny ekonomii i socjologii:  prof. Grzegorz Gorzelak, prof. Maria Halamska, prof. Jerzy Wilkin oraz dr Łukasz Hardt. Dyskusję moderowała dr Anna Potok oraz Justyna Duriasz-Bułhak. Paneliści podkreślili potrzebę uczenia się przez całe życie w obliczu dynamicznych zmian. Poruszona została rola lokalnych liderów w pozytywnych zmianach na polskiej wsi. Goście przedstawili również czynniki niezbędne do zahamowania odpływu ludzi ze wsi: muszą to być miejsca pracy oraz rozwinięta infrastruktura społeczna:

Po przerwie kolejny wykład poprowadziła dr Marzena Łotys, która przedstawiła techniki motywowania młodzieży:

O konieczności planowaniu  kariery zawodowej młodych ludzi mówiły Alina Pieszko oraz Anna Sobolewska. Założenia i cele programu „Równać szanse”, prowadzonego przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży oraz Polsko-Amerykańską Fundację Wolności przedstawiła Maria Holzer, dyrektorka PFDM. Tę część wykładów zakończyli pracownicy Fundacji Wspomagania Wsi, którzy omówili programy i działania fundacji.

Drugą przerwę tego dnia zarezerwowano na wspólną fotografię uczestników. Jak co roku wszyscy wzięli również udział w przygotowaniu zdjęć do marózowego kalendarza [zdjęcia w galerii]. W tym celu uczestnicy podzieleni zostali na grupy i otrzymali niezbędne akcesoria do przygotowania scenografii: folie, kolorowy papier, wstążki. Przy pomocy tych materiałów grupa miała za zadanie przedstawić świat w przyszłości. Kalendarz ze zdjęciami uczestnicy dostali pod koniec 2011 roku.

Trzecia część wykładowa tego dnia objęła tematykę diagnozowania młodzieży. Wykład wygłosiła prof. Anna Giza-Poleszczuk, konsultantka raportu badawczego „Młodzież na wsi” wydanego w ramach Pracowni Badań i Innowacji „Stocznia”. O tym jak przygotować dobrą diagnozę lokalną mówiła Maria Rogaczewska (wykład dostępny jest w formie mp3 tutaj). Ostatni marózowy wykład na temat zagrożeń dla nastolatków poprowadziła Marta Szymczyk z Fundacji Wspomagania Wsi:

Równolegle do wykładów trwały zajęcia warsztatowe. W sumie w Marózie przeprowadzonych zostało 25 zajęć o różnej tematyce.

Drugi dzień spotkania zakończył Jarmark Inicjatyw Wiejskich, podczas którego na specjalnie przygotowanych stanowiskach  prezentowane były różne formy wiejskiej przedsiębiorczości, rzemiosła i usług oraz szeroko rozumianej aktywności osób, organizacji, samorządów i społeczności lokalnych.

Podobnie jak poprzedniego wieczora, kolację przy ognisku uświetniły występy zespołów: Orkiestry Dętej z Pruszcza, Świątecznej Kapeli i zespołu DUET MAX.

Trzeciego dnia spotkania, po raz pierwszy w Marózie odbyła się dyskusja techniką Open Space. Uczestnicy wspólnie wybrali około 20 tematów do dyskusji i rozmawiali o nich w grupach zapisując istotne wnioski i rekomendacje. Wybrane tematy były bardzo różnorodne: obejmowały problematykę współpracy organizacji pozarządowych z samorządem, zakładanie świetlic wiejskich, pracę z niepełnosprawnymi na wsi, wspieranie małych szkół, rolę sportu na wsi i inne. Technika Open Space, czyli technika otwartej przestrzeni pozwalała na zmianę grupy, łączenie tematów. Każdy miał szansę wypowiedzieć swoje zdanie i opowiedzieć o swoich doświadczeniach. Po zakończeniu dyskusji w formie plebiscytu wybrano najważniejsze tematy. Największym zainteresowaniem cieszyła się problematyka współpracy władz lokalnych i organizacji w małej gminie.

Spotkanie w Marózie zakończyło się jak co roku podsumowaniem i koncertem orkiestry złożonej ze wszystkich uczestników spotkania. Dyrygent przygotował utwór, który marózowicze zagrali na instrumentach przygotowanych przez Wioskę Garncarską z Kamionki koło Nidzicy. Było także wspólne śpiewanie i wzruszające podziękowania. Galeria zdjęć ze Spotkania w Marózie dostępna jest na stronie Witryny Wiejskiej.

Nie ma wątpliwości, że  temat Spotkania jest dla polskiej wsi bardzo ważnym zagadnieniem. Od młodych ludzi zależy kształt obszarów wiejskich za kilka i kilkanaście lat. Organizatorzy mają nadzieję, że Spotkanie dało uczestnikom potrzebną wiedzę, inspirację i siłę do dalszych działań na rzecz młodych na wsi.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom, wykładowcom, trenerom za przybycie i udział!