W trakcie epidemii razem łatwiej

Jędrek Godlewski, 3 listopada 2020 (13:07)
Jak wygląda życie działaczy społecznych w czasie pandemii? Jak odnajdują się w nowej rzeczywistości? W czerwcu i lipcu br. Fundacja Wspomagania Wsi zorganizowała cykl warsztatów online pt. „Razem łatwiej” dla osób aktywnie działających na obszarach wiejskich. Rozmawialiśmy o tym jak na obszarach wiejskich wygląda życie działaczy społecznych w czasie pandemii i  jak odnajdują się w nowej rzeczywistości. Teraz, gdy fala zachorowań wezbrała, wnioski z wiosny mogą okazać się szczególnie przydatne. Przypominamy więc artykuł sprzed kilku miesięcy!

Czterogodzinne warsztaty online moderowała Marzena Łotys, znana uczestnikom ze szkoleń stacjonarnych w Łowiczu. Uczestnicy mogli opowiedzieć o obecnej sytuacji w swoich miejscowościach, dzielili się swoimi potrzebami, obawami i pomysłami na przyszłość.

Pandemia oznacza niepewność i dezorientację

Światowy kryzys związany z pandemią uderzył we wszystkich, także w mieszkańców wsi. Wszyscy spotkaliśmy się z koniecznością izolowania się od innych osób. Pojawił się strach i niepewność – o zdrowie, o pracę. Docierały do nas sprzeczne informacje – nosić maseczki czy nie nosić? Co można a czego nie? Pojawiła się konieczność zdalnej pracy, a rodzice z dziećmi zostali dodatkowo postawieni przed koniecznością zdalnego nauczania, co wyczerpywało siły całej rodziny. Dla innych zaś jedyne w tej sytuacji „okno na świat”, czyli Internet, okazało się niedostępne z powodu braku kompetencji cyfrowych czy braku sprzętu. Niektórzy czuli ogromną samotność i źle znosili izolację. Co to wszystko oznaczało dla liderów?

Warsztaty, spotkania, imprezy zostały z dnia na dzień odwołane. Pojawiły się obawy o rozpoczęte już projekty, w tym strach o konieczność zwrotu dotacji przeznaczonej na działanie, które nie zostało zrealizowane. W tej sytuacji pogodzenie życia rodzinnego, pracy, a w przypadku aktywistów –  działania na rzecz innych było niemożliwe.

Niby można się spotykać, ale czy to bezpieczne?

Po zniesieniu obowiązku izolacji znowu można się spotykać i wspólnie coś jednak obostrzenia są wciąż duże (https://www.gov.pl/web/rozwoj/spotkania-biznesowe-szkolenia-konferencje-i-kongresy). Liderzy mówią o strachu przez zorganizowaniem spotkania/działania. Boją się o swoje zdrowie, ale również o zdrowie uczestników. Potrzebują pewności, że spotkanie będzie bezpieczne. Nie jest pewne także, czy sami mieszkańcy zechcą wziąć udział w jakichkolwiek działaniach.

Okres kwarantanny mógł „odzwyczaić” ludzi od kontaktów społecznych, mogą czuć niechęć do aktywności poza domem. Z części obiektów użyteczności publicznej cały czas nie można korzystać, decyzje urzędowe są odwlekane i odraczane. Jednocześnie można już korzystać z pięknego lata i warto organizować spotkania na świeżym powietrzu, gdzie łatwiej zachować wymagany odstęp fizyczny między uczestnikami.

Szkolenia online nie zastąpią spotkań twarzą w twarz, ale mogą pomóc

Szkolenia, warsztaty czy spotkania online są bardzo pożyteczne, ale obecnie to raczej „proteza” spotkań „na żywo”. Starsi mieszkańcy obszarów wiejskich prawdopodobnie w ogóle nie będą nimi zainteresowani. Część mieszkańców ma niewystarczające umiejętności cyfrowe, niektórzy nie posiadają odpowiedniego sprzętu lub łącza internetowego. Młodzi, pracujący zdalnie i uczący swoje dzieci zdalnie, są zmęczeni kilkugodzinnym (jeśli nie kilkunastogodzinnym) patrzeniem w ekran.

Jednocześnie, jeśli warsztat/spotkanie dotyczyłoby spraw ważnych lokalnych (np. konsultacji, przypomnienia ważnych kwestii omawianych przed pandemią) to mieszkańcy na pewno chętniej wzięliby w nim udział. Nowe formy podtrzymywania relacji społecznych możliwe dzięki korzystaniu z Internetu, mogą być wprowadzane tylko w takim tempie i zakresie, na ile ludzie na to są gotowi. Lokalni działacze zdają sobie sprawę, że należy koncentrować się na potrzebach ludzi, a nie na nowinkach technologicznych.

Zorganizowanie spotkania online, pomysł na działanie online także wymaga kompetencji, pomysłu i energii. Taka forma kontaktu sprawdzi się wśród posiadających umiejętności cyfrowe  członków stowarzyszeń, wśród lokalnych aktywistów z danego terenu, instytucji, którzy chcą mieć ze sobą kontakt, wspólnie działać i „trzymać rękę na pulsie” gdyby trzeba było pomóc mieszkańcom. W przypadku aktywnych mieszkańców wsi, liderów, członków organizacji czy grup nieformalnych Internet to skuteczne narzędzie, które warto poznawać.

W załączniku przedstawiamy wnioski z naszych warsztatów online.

 

Tekst: Magdalena Kowalczyk