Olga Łoś przeprowadziła słuchaczy przez bogaty świat symboliki wody obecnej w pieśniach ludowych. Woda była przedstawiona jako źródło życia, medium oczyszczające, granica między światem żywych a zmarłych oraz motyw łączący ludzi z naturą.
Opowieść obejmowała różnorodne tematy:
– Moc kreacyjna wody, np. praocean jako źródło powstania świata.
– Woda w obrzędach przejścia, takich jak narodziny, małżeństwo czy śmierć.
– Symbolika oczyszczenia, jak w pieśniach o kąpielach czy studniach.
– Woda jako granica, obecna w pieśniach o rzekach i mostach, często metaforycznie odnoszona do przemijania i transformacji.
Ilustracją wykładu były liczne pieśni ludowe, które ukazywały tradycyjne wierzenia, rytuały i sposoby interakcji człowieka z wodą. Wśród poruszanych tematów znalazły się m.in. wpływ wody na płodność ziemi i ludzi, opowieści o utracie dziewictwa oraz życzenia pomyślności związane z wodą.
Wykład podkreślał, jak głęboko woda zakorzeniona była w ludzkiej tożsamości, mitologii i codzienności. Olga Łoś śpiewała wybrane pieśni, ilustrując omawiane treści.
W prezentacji znalazły się zarówno teksty pieśni, jak i opisy ich znaczeń. Wykład dostarczył słuchaczom unikalnego spojrzenia na związki między wodą a kulturą ludową, wzbogacając ich wiedzę o tradycjach i dziedzictwie wiejskim. Był to pełen emocji i refleksji moment konferencji, ukazujący siłę symboliki i tradycji ludowej.
Olga Łoś – etnolożka, śpiewaczka, asystentka w Dziale Wierzeń, Obrzędów i Folkloru w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi. Członkini Fundacji Po Staremu. Prowadząca warsztaty śpiewu tradycyjnego w Łodzi i okolicach, organizatorka wydarzeń związanych z polskim rokiem obrzędowym.
Pozostałe wykłady nagrane przy okazji tego programu:
- Przyroda (ptaki wodno-błotne) w malarstwie Józefa Chełmońskiego –wykład Patrycji Żak-Tomanek
- Rzeka, wieś i obyczaje w sztuce dawnej i w XIX wieku – Justyna Guze i Piotr Szczepański
- O wsi tradycyjnej, zależnej od przyrody – dr inż. arch. Włodzimierz Witkowski
- Wieczorna opowieść o wodzie i kulturze ludowej – Joanna Sarnecka
Wieczór poświęcony kulturze ludowej i wodzie. Joanna Sarnecka, opowiadaczka i antropolożka kultury, przybliży nam tradycyjne historie związane z wodą, podkreślając odwieczny związek człowieka z naturą.
26 października 2024 r. – Druga sesja wykładowa
- Woda w obrzędach, wierzeniach, pieśniach – Olga Łoś
- Jesień w lesie – Bartosz Popczyński
- O kwiecie paproci – dr Natalia Jędrzejczak
26 października 2024 r. – Trzecia sesja wykładowa
- Między człowiekiem a lasem – dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS
- Tożsamość nadwiślańskiego Urzecza – dr Łukasz Maurycy Stanaszek
- Co rośnie nad rzeką – Maciej Jędrzejczak
W ramach programu nagraliśmy również trzy webinary:
- Po co nam miedze, drzewa i krzaki? – Paweł Średziński
- O stawie i angażowaniu mieszkańców – Maciej Jędrzejczak
- „Ochroniarze”, wieś, przyroda – w oczach krajoznawców – Piotr Kubkowski
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych tematyką bioróżnorodności, kultury ludowej oraz współczesnymi wyzwaniami w ochronie środowiska.