Program „Młodzież Gmina Środowisko”

Był to program badawczo-edukacyjny, rozpoczęty w 1997 roku w Fundacji Wspomagającej Zaopatrzenie Wsi w Wodę. Prowadzony był do 2004 roku. Program miał na celu wyłonienie młodych liderów działających na rzecz lokalnej społeczności, podniesienie świadomości ekologicznej, odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego i kształtowanie aktywnej postawy obywatelskiej wśród młodzieży i pozostałych mieszkańców wsi.

Program polegał na samodzielnym (pod okiem nauczyciela) przeprowadzeniu przez grupę młodzieży (ochotników ze szkół współpracujących z lokalnym samorządem) akcji badania poziomu zanieczyszczenia wody w wybranej wsi (studnie, stawy, cieki wodne), opracowaniu raportu i publicznej prezentacji uzyskanych wyników mieszkańcom i radzie gminy, a następnie zaplanowaniu działań mających na celu poprawę przedstawionego w raporcie stanu środowiska naturalnego.

Fundacja udostępniała grupom młodzieży przenośną aparaturę wraz z odczynnikami do analizy fizykochemicznej i biologicznej wody jak również zapoznawała ze sposobem przeprowadzania oznaczeń i przygotowania raportu.

Przed przystąpieniem do badań i w czasie ich trwania uczestnicy przechodzili cykl szkoleń mających na celu: wyrównanie szans młodzieży wiejskiej w dostępie do edukacji i nowoczesnych źródeł informacji, przygotowanie do sprostania wymaganiom rynku pracy jak również zainteresowanie prowadzeniem własnej działalności gospodarczej, a przede wszystkim rozwijanie zdolności przywódczych i organizacyjnych. Dodatkowym założeniem programu było podniesienie poziomu wiedzy mieszkańców wsi i młodzieży o Unii Europejskiej i procesie negocjacyjnym oraz o szansach i wyzwaniach stojących w związku z tym przed Polską.

Gimnazjaliści z Wartkowic pobierają próbki wody ze strumyka do badań. 

Program uwrażliwiał na sprawy ochrony środowiska przekazując młodzieży wiadomości na poziomie akademickim. Wyniki prowadzonych badań wykorzystywano w pracach dyplomowych i w ekspertyzach na potrzeby gminy. Uczestnicy potrafili samodzielnie określić przydatność wody do picia pobranej ze studni, stopień czystości wody wychodzącej z oczyszczalni, wykryć obecność ścieków w rzece czy stawie.

Akcja badania wody była metodą edukacyjną kształtującą aktywną postawę obywatelską i włączającą w proces zrównoważonego rozwoju. Dzięki pośrednictwu młodzieży wzrosła świadomość ekologiczna mieszkańców wsi i poparcie społeczne dla inwestycji gminnych w urządzenia służące ochronie środowiska. Prowadzenie badań dla lokalnej społeczności było sposobem integracji młodych wokół wspólnego celu i rozwijało umiejętność pracy w grupie. Było okazją do nawiązania współpracy z samorządem, poznania procesu podejmowania decyzji w gminie i bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami.

Nauczyciele współpracujący przy realizacji programu podnosili swoje kwalifikacje i pozycje w środowisku zawodowym.

W latach 1997-2004 program prowadzony był w 23 gminach: Połczyn Zdrój, Pasłęk, Książ Wielki, Rawa Mazowiecka, Dzierzgoń, Starachowice (we współpracy z gminą Mirzec), Poddębice, Wartkowice, Odrzywół, Ostrzeszów, Cekcyn,  Poddębice, Baranów, Mroczeń, Słupia pod Kępnem, Zarszyn, Długie, Nowosielce, Pierzchnica, Pępowo, Korycin, Przecław, Gostynin. W projekcie udział wzięło ok. 1 000 ośób.

W 2004 roku młodzież przeprowadziła badania wody, których wyniki przedstawione są w powyższej tabeli. Młodzież przygotowała raporty, które zaprezentowane zostały mieszkańcom, samorządom oraz w jednym przypadku – na międzynarodowej konferencji.