Wydarzenie organizowane przez Fundację Wspomagania Wsi zgromadziło licznych liderów lokalnych, sołtysów, radnych, aktywistów, jak również pasjonatów kultury ludowej i ochrony środowiska. Konferencja, pełna merytorycznych wykładów oraz inspirujących dyskusji, koncentrowała się na wzajemnych zależnościach między bioróżnorodnością a wodą w tradycyjnym środowisku wiejskim.
Już od piątkowego popołudnia uczestnicy mieli okazję zapoznać się z wieloma perspektywami na temat ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Wykład Patrycji Żak-Tomanek na temat przedstawień ptaków wodno-błotnych w malarstwie Józefa Chełmońskiego otworzył cykl wystąpień, wprowadzając uczestników w temat natury jako inspiracji dla sztuki.
Następnie dr Włodzimierz Witkowski przedstawił wizję tradycyjnej wsi zależnej od przyrody, co skłoniło wielu do refleksji nad dawnymi wzorcami harmonii z naturą.
Wystąpienie Justyny Guze i Piotra Szczepańskiego na temat relacji rzeki i wsi we „Flisie” Sebastiana Klonowica było z kolei doskonałym wprowadzeniem do wieczornych rozmów o wodzie i jej symbolicznym znaczeniu.
– Dzięki Fundacji kolejny raz uświadomiłam sobie, że to, co wydaje się oczywiste, kryje w sobie o wiele głębsze znaczenie. Wykłady, które początkowo wydawały się być nieco teoretyczne, okazały się niesamowicie angażujące dzięki pasji wykładowców. Duże wrażenie zrobiła na mnie prezentacja dotycząca symboliki wody w wierzeniach i obrzędach ludowych – tak różnorodna, a zarazem tak spójna w przekazie. Czuję, że wracam z nową energią i pomysłami – podkreśliła jedna z uczestniczek wydarzenia Kinga Witkowska, która na co dzień pełni funkcję sołtyski w mazowieckim Bodzanowie.
Wieczorna opowieść o wodzie i kulturze ludowej w wykonaniu Joanny Sarneckiej stworzyła niezwykły klimat, podkreślając magiczne i duchowe znaczenie wody w kulturze ludowej.
– To była dla mnie podróż do czasów, gdy to właśnie przyroda i kultura współtworzyły wiejską tożsamość – powiedziała Anna Gnach, kolejna z uczestniczek, sołtyska wsi Bożkowice.
– Każda konferencja organizowana przez Fundację Wspomagania Wsi to nie tylko zdobywanie wiedzy, ale i możliwość zanurzenia się w tradycji oraz w atmosferze przyjaznych rozmów i dyskusji. W tym roku miałam przyjemność uczestniczyć w panelu poświęconym architekturze wsi, gdzie w szczególny sposób omówiono wpływ natury na budownictwo tradycyjne. Było to dla mnie szczególnie interesujące, bo przywiodło mi na myśl rodzinne strony, pogranicze śląsko-łużyckie i Pogórze Izerskie, gdzie natura od wieków kształtowała lokalną architekturę. Wspaniale, że takie projekty i stowarzyszenia, jak Dom Kołodzieja, promują i wspierają tradycyjną architekturę zrębowo-przysłupową. – dodała z entuzjazmem.
Krzysztof Winnicki, jeden z liderów wiejskich biorących udział w konferencji, także z entuzjazmem wspominał to wydarzenie: – Każda okazja do wymiany doświadczeń z sołtysami i innymi liderami, którzy na co dzień angażują się w rozwój lokalnych społeczności, jest niezwykle wartościowa. Ochrona zasobów wodnych to przecież nie tylko kwestia ekologii, lecz także zachowania naszego kulturowego dziedzictwa. Podczas tej konferencji zrozumiałem, jak silnie woda była obecna w opowieściach, wierzeniach i praktykach naszych przodków – mówił Krzysztof, sołtys wsi Mazowsze Parcele.
Sobotnie wykłady zgłębiły temat wody w obrzędach i wierzeniach oraz symboliki natury. Olga Łoś przybliżyła rolę wody w pieśniach ludowych, a Bartosz Popczyński opowiedział o jesieni w lesie, łącząc botanikę z kulturą ludową. Z kolei Natalia Jędrzejczak zachwyciła słuchaczy opowieścią o legendarnym kwiecie paproci, inspirując wielu do refleksji nad utrwalonymi w tradycji symbolami natury.
Podczas sesji końcowej, dr Katarzyna Smyk oraz dr Łukasz Maurycy Stanaszek w swoich wykładach podkreślali związki między człowiekiem a naturą oraz znaczenie tożsamości lokalnej i przyrodniczej.
Maciej Jędrzejczak zakończył cykl prelekcji fascynującym wystąpieniem o roślinach nadrzecznych, zwracając uwagę na to, jak naturalna flora i fauna są ściśle związane z wiejskim dziedzictwem.
Uczestnicy zgodnie podkreślali, że konferencja była okazją do pogłębienia wiedzy oraz inspiracji do dalszych działań. – Cieszę się, że mogłem wziąć udział w konferencji – wzorcowa organizacja i mnóstwo ciekawych informacji o przyrodzie. Była to doskonała okazja do wymiany doświadczeń z sołtysami, radnymi i liderami z całej Polski – podsumował Arkadiusz Sobczak, uczestnik wydarzenia.
Podsumowując wydarzenie, organizatorzy wyrazili nadzieję, że konferencja stanie się impulsem do działań na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w lokalnych społecznościach.
Tekst i foto: Przemysław Chrzanowski, Witryna Wiejska: https://witrynawiejska.org.pl/2024/10/29/bioroznorodnosc-i-woda-w-wiejskim-dziedzictwie-czyli-slow-kilka-o-konferencji-w-otrebusach