„Dobro wspólne, jak je zakorzeniać w społecznościach lokalnych?”. Byliśmy na VIII OFIP

Jędrek Godlewski, 21 września 2017 (14:31)
W ramach VIII Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych odbył się panel „Dobro wspólne, jak je zakorzeniać w społecznościach lokalnych?”. O tym jak budować świadomość dobra wspólnego można było też dowiedzieć się na stoisku Fundacji Wspomagania Wsi w trakcie OFIP-owego Pikniku Inicjatyw Pozarządowych.

Prowadzący spotkanie, Justyna Duriasz-Bułhak z Fundacji Wspomagania Wsi i Tomasz Schimanek z Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce tutaj reprezentowali Partnerstwo Tematyczne Dobro Wspólne Lokalnie. Partnerstwo powstało w ramach Krajowego Panelu Ekspertów Strategicznej Mapy Drogowej Trzeci Sektor dla Polski. (Więcej o strategii rozwoju polskiego sektora pozarządowego)

Strategiczna Mapa Drogowa

W ramach Strategicznej Mapy Drogowej będą formułowane wyzwania dla organizacji pozarządowych – czyli, co jest istotne i ważne w ich działaniach. Panele w ramach tegorocznego OFIP-u służyły zebraniu głosów uczestników – członków organizacji pozarządowych z całej Polski oraz sformułowaniu tych wyzwań w oparciu o ich opinie.

Partnerstwo Tematyczne Dobro Wspólne Lokalnie powstało w zeszłym roku na jesieni i składa się z kilkunastu organizacji starających się wspierać aktywność lokalną.  Podczas rozmów między zrzeszonymi w Partnerstwie członkami organizacji sformułowane zostało pojęcie dobra wspólnego lokalnie, oraz określone najważniejsze zadanie partnerstwa, którym jest upowszechnianie idei dobra wspólnego.

Dobro wspólne to kwestia umowy

Dobro wspólne jest fundamentem działania wspólnot lokalnych, łączy wszystkich tych, którzy wspólnotę lokalną tworzą. Jest pomostem pomiędzy potrzebami indywidualnymi a potrzebami zbiorowymi wspólnoty. Dobro wspólne jest kwestią umowy – jest takie, na jakie członkowie wspólnoty lokalnej się zgadzają i umawiają. Elementem tej umowy jest to, że każdy powinien o to dobro wspólne dbać, aby zachować je dla przyszłych pokoleń, a z drugiej strony każdy powinien z niego korzystać.

Na dobro wspólne składają się przede wszystkim mieszkańcy, którzy tworzą społeczność. Po drugie – wspólne wartości i zasady – m.in. poszanowanie praw i godności innych, wzajemność, solidarność, pomocniczość. Po trzecie na dobro wspólne składa się prawo instytucji – poczynając od Konstytucji po prawo lokalne stanowione przez samorządy lokalne. Są to również instytucje publiczne. Po czwarte na dobro wspólne składają się zasoby materialne i niematerialne – to wszystko, co nas otacza, co mamy w swojej społeczności.

Dobrem wspólnym jest to, co jest uznawane przez społeczność, to, z czego może korzystać każdy obywatel, ale również ma szansę je tworzyć. O tym mówi też konstytucja w art. 1. – Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli, a w art. 82, że troska o dobro wspólne jest obowiązkiem każdego obywatela.

Podczas OFIP- owego panelu starano się znaleźć odpowiedzi na pytania: dlaczego uważamy że dobro wspólne jest ważne, do czego ono może przydać się społecznościom lokalnym, oraz co robić aby to dobro lokalne upowszechniać.

Dobro wspólne ma też wymiar fizyczny

Jest to przestrzeń, w której żyjemy, z której korzystamy i którą możemy kształtować. O tym jak robić to dobrze dowiedzieliśmy się od Krystiana Połomskiego, kierownika programu Nasza Przestrzeń II z Fundacji Wspomagania Wsi, w trakcie OFIP-owego Pikniku Inicjatyw Pozarządowych.

Fundacja przygotowała makietę gminy z ruchomymi elementami. Każdy, kto podszedł do stoiska, mógł na chwilę wcielić się w rolę burmistrza lub wójta i zaprojektować teren korzystając z działek rolnych, leśnych i budowlanych. Celem symulacji było przedstawienie współczesnych problemów urbanistycznych oraz dyskusja o przeciwdziałaniu im.

Makieta FWW na VIII OFIP

– Po chwili przekładania i układania klocków wspólnie zastanawiamy się, co udało nam się zbudować i jakie są tego skutki dla mieszkańców. Na przykład, co się stanie jeśli powstaną duże kurniki, chlewnie, obory, tuż obok domów jednorodzinnych. Co będzie jeśli wszędzie wybudujemy domy, a nie zostawimy miejsca na szkołę, ośrodek zdrowia, sklep, miejsca spotkań – powiedział Krystian Połomski.

Dbanie o dobro wspólne to również zabieganie o ład przestrzenny i zrównoważony rozwój gminy. Mieszkańcy mają w tej kwestii duże pole manewru. Mogą np. naciskać na samorząd, aby ten planował w taki sposób rozgraniczanie funkcji dla poszczególnych terenów, żeby pogodzić potrzeby różnych grup mieszkańców.

Zapraszamy do obejrzenia i wysłuchania relacji z panelu „Dobro wspólne, jak je zakorzeniać w społecznościach lokalnych?” oraz na stronę programu Nasza Przestrzeń II.

Tekst: Piotr Subotkiewicz i Jędrzej Godlewski